Odżywianie
Anoreksja i bulimia
Media, świat mody i spece od reklamy, nieprzerwanie od wielu lat, kreują wizerunek szczupłej, wyidealizowanej sylwetki. Kobiece ciało to wabik na potencjalnego klienta i nieważne co promuje reklama – usługi przewozowe, sklep RTV/AGD czy napój alkoholowy – ważne by w spocie i na billboardach znalazł się wizerunek przepięknej, i niepowiązanej w żaden sposób z produktem, modelki. Najlepiej by zdjęcie zostało poddane obróbce graficznej: wydłużone nogi, powiększony biust, zmniejszone uda i brzuch – to dzisiaj już codzienność. Niestety, niesie to ze sobą konsekwencje – szerzące się zaburzenia odżywiania takie jak bulimia oraz anoreksja. Szczególnie narażoną grupą na te choroby są nastolatki.
Niemal każde zdjęcie modelki lub znanej osobistości jest retuszowane i poprawiane przez grafików. Szczególną popularnością cieszą się poprawiane okładki pism modowych. Na wybiegach, pomimo wielu inicjatyw sprzeciwiających się modowym realiom, widzimy coraz to chudsze modelki, które robią wszystko by być jak najbliżej „rozmiaru zero”. Jedne stosują rygorystyczne diety lub w ogóle nie jedzą, a inne, na przykład, poddają się operacjom wycięcia żeber. Oczywiście, nie wszystkie modelki się do takich czynów posuwają… Jednak trzeba pamiętać, że kult idealnej sylwetki, w mniejszym lub większym stopniu, dotyka każdego z Nas na co dzień. Kobiety wyznają zasadę „chudsze jest lepsze”, a mężczyźni pragną przesadnie umięśnionej sylwetki. Co za tym idzie: sami również oczekujemy od innych doskonałego wizerunku. Istne błędne koło!
Anoreksja i bulimia – jakie są ich przyczyny?
Społeczne kultywowanie wszechobecnego, oszukanego wizerunku kobiecości i piękna może zaburzać Nasze postrzeganie samych siebie i może być przyczyną wielu chorób psychicznych, takich jak anoreksja czy bulimia. Są to zaburzenia odżywiania polegające na celowej utracie wagi. W przypadku bulimii(inaczej żarłoczność psychiczna), polega ona na impulsywnym objadaniu się, po którym chory próbuje pozbyć się, według Niego samego zbędnych, kalorii nagromadzonych w czasie napadu obżarstwa. Bulimik stosuje wtedy środki przeczyszczające lub wywołuje wymioty. Czasami nadmiernie ćwiczy lub wprowadza głodówkę. Natomiast anorektyk, z powodu lęku przed przytyciem, nie jada w ogóle lub bardzo niewiele. Chory na anoreksje (zwanej często jadłowstrętem psychicznym) żyje w mylnym przeświadczeniu, że wciąż jest za gruby i w skutek tego nieustannie próbuje się odchudzać.
Jakie są przyczyny tych dwóch chorób? Oprócz, wspomnianego wyżej, negatywnego oddziaływania mediów na Nasze postrzeganie innych, do czynników wpływających na chorego należą: niska samoocena, brak wiary we własne możliwości, lęk przed dojrzewaniem, konflikty rodzinne, brak akceptacji ze strony bliskich i rówieśników, emocjonalne zaniedbanie w przeszłości, a także, w przypadku chorych na bulimię, uszkodzenie ośrodka sytości w mózgu.
Osoby cierpiące na anoreksję lub bulimię doświadczają wielu zmian psychicznych i fizycznych związanych z chorobą. Do najczęstszych należą: wzdęcia, zaparcia, brak lub nieregularne miesiączki, częste bóle głowy, ogólne rozdrażnienie, stany depresyjne, osłabienie serca, anemia. W przypadku bulimii może dojść również do rozciągnięcia żołądka. W skutek częstych wymiotów występować może opuchlizna twarzy, uszkodzenie szkliwa zębów , czy też zgaga lub refluks. Bulimik znajduje się również w grupie ryzyka uzależnienia od środków o działaniu przeczyszczającym.
Anoreksja i bulimia – objawy choroby
Po czym poznać chorującego na zaburzenie odżywiania? Bulimicy i anorektycy nagminnie kłamią na temat ilości zjedzonych posiłków, które zazwyczaj jedzą w samotności. Nieprawidłowo oceniają Oni wygląd i wagę swojego ciała, a jedynym tematem ich rozmów są diety oraz zawartość kalorii i tłuszczów w daniach. Stosują także ścisłą dietę oraz ćwiczą do wyczerpania sił. Dodatkowo, chory na bulimię zjada na raz duże ilości pokarmu, a mimo to nadal odczuwa głód.Nadużywa On również środków przeczyszczających,a po każdym posiłku znika w toalecie by wywołać wymioty.
Jak przy większości chorób, można wyróżnić typy anoreksji i bulimii. Anoreksja dzieli się na dwa takie typy. Typ restrykcyjny i typ bulimiczny. Pierwszy z nich charakteryzuje się ograniczaniem posiłków i nieczęstym używaniem środków przeczyszczających. Drugi typ zaś, bardziej wyniszczający, określa Anorektyka, który od czasu do czasu miewa napady objadania się lub wywoływania wymiotów. Napady te jednak nie są tak regularne, jak w przypadku bulimii, która również dzieli się na dwa typy: przeczyszczający i nieprzeczyszczający. Pierwszy z nich występuje u bulimików, którzy po napadzie żarłoczności prowokują wymioty, używają środków moczopędnych i przeczyszczających lub stosują lewatywę. Przy drugim typie chory, zamiast stosowania środków farmakologicznych i wywoływania wymiotów, próbuje tracić kalorie za pomocą restrykcyjnej diety i/lub wykonując ciężkie ćwiczenia fizyczne.
Walka z obiema chorobami opiera się przede wszystkim na leczeniu psychoterapeutycznym. Rozmowa z terapeutą oraz zastosowanie terapii polegającej na jedzeniu „zakazanych” potraw pomaga wielu osobom przezwyciężyć te zaburzenia. Zażywanie środków antydepresyjnych i leczenie antydepresyjne to kolejne sposoby walki z bulimia i anoreksją. Przy anoreksji i bulimii stosowanych jest wiele rodzajów psychoterapii. Jedna z nich – terapia poznawczo-behawioralna – opiera się na codziennym notowaniu przez chorego swojej diety (wraz z niezdrowymi reakcjami czy myślami, jeśli takowe występują). Gdy bulimik wywoła wymioty lub zastosuje inną formę pozbywania się kalorii, musi te zachowania również wynotować w dzienniku. W przypadku anorektyka, oprócz codziennej diety, zapisuje także momenty, w których głodował. Innym powszechnie stosowanym sposobem walki z chorobą jest terapia interpersonalna, która bazuje na pracy nad sobą, nad wyrażaniem uczuć i poczuciem niezależności, a także na walce z przeszłością, która mogła przyczynić się do zaburzenia.
Jeżeli znasz kogoś, kto cierpi na tego typu zaburzenia i chcesz tej osobie pomóc lub sam chorujesz na anoreksje lub bulimię i martwisz się o własny los, skontaktuj się z psychologiem – pomoże Ci lub bliskiej Ci osobie w trudnej sytuacji. Ważne by nie ignorować problemu. Możliwość wyzdrowienia istnieje nawet po wieloletnim okresie trwania choroby.Należy pamiętać, że oba nieleczone zaburzenia mogą prowadzić do wyniszczenia organizmu, a w rezultacie do śmierci.
Czy anoreksja jest uleczalna?
Anoreksja jest jedną z tych przypadłości, które są możliwe do wyleczenia, jednak wymaga długotrwałej terapii i regularnych spotkań z psychoterapeutą. Anoreksja rozwija się głównie u młodych dziewcząt na skutek zaburzeń postrzegania własnej osoby, braku akceptacji w środowisku rówieśników lub rodziny, urazów psychologicznych itp. Na wstępnym etapie leczenia anoreksji, konieczne jest odizolowanie chorej osoby od destrukcyjnego wpływu środowiska. Mamy tu na myśli zarówno czynniki inicjujące anoreksję jak i środowisko wsparcia – anorektyczki często wymieniają się doświadczeniami, wspierają w głodówkach, zawiązują zamknięte kółka znajomych. W przypadku osób, u których długotrwała anoreksja wywołała spustoszenie w organizmie, konieczne jest uzupełnienie brakujących składników odżywczych, witamin i minerałów. Na dalszym etapie leczenia kontynuuje się psychoterapię, zarówno indywidualną jak i grupową. Anoreksja jest możliwa do całkowitego wyleczenia, jednak wymaga to zarówno czasu jak i systematyczności w działaniu.