Psychologia
Depresja u nastolatków
„Nie radzę już sobie ze sobą. Nie chce mi wstawać, nie mam siły się śmiać, podejmować jakiejkolwiek czynności, tylko się wściekam, a potem mam ochotę zniknąć. Myślałam o depresji, ale moja przyjaciółka powiedziała, że osoby z depresją leżą w ciemnym pokoju, tylko śpią i trudno do nich dotrzeć, bo jak nie śpią, to płaczą i że to na pewno nie to. Powiedziała, że mam się po prostu ogarnąć, a ja nie potrafię! Czy ona ma rację, że to żadna depresja i po prostu jestem do niczego?”
Depresja w oczach społeczeństwa
Bardzo emocjonalny list piętnastoletniej Julii porusza niezwykle ważną sprawę – problem depresji wśród młodzieży. Niestety, wielu z nas reaguje dokładnie tak, ja przyjaciółka Autorki. Nie wiedząc o depresji nic, nie zasięgając wiedzy z naukowych źródeł, odpowiadamy, sugerując się stereotypami: „Nie, to na pewno nie to, przecież wychodzisz z domu!” albo „Ale filozofujesz, weź się lepiej w garść”. W taki sposób nie pomagamy jednak, a tylko szkodzimy bo depresja u nastolatków to poważny problem.
Depresja nazywana jest chorobą duszy. Choć kojarzona jest raczej z osobami dorosłymi, prawdą jest, że mogą chorować na nią nawet kilkuletnie dzieci (i czasem chorują!). Nastolatki także chorują na depresję. Co więcej, jak podkreśla wielu specjalistów, w wieku dorastania podatność na depresję zwiększa się, a wszystko to za sprawą intensywnych przeżyć emocjonalnych, doświadczania wielu zawodów i często zmniejszającego się poczucia własnej wartości.
Czy to depresja?
Jeśli podejrzewasz u siebie depresję, nie kieruj się mitami i stereotypami. Osoba, która choruje na tę poważną chorobę (chorobę, bo depresja nie jest zwykłym gorszym samopoczuciem), może mieć naprawdę różne tego objawy – niekoniecznie jest to zamknięcie się w czterech ścianach i ciągły płacz. Dodatkowo, depresja u nastolatków, może mieć nieco inne symptomy. Oto, co powinno cię zaniepokoić:
- Ciągła złość – O ile u dorosłych depresja charakteryzuje się głównie przygnębieniem, o tyle u nastolatków jest trochę inaczej. Bardzo niepokojące jest ciągłe zdenerwowanie, rozdrażnienie, reagowanie wybuchami wściekłości na błahe sprawy, prowokowanie innych do awantur. W drugiej kolejności przychodzi refleksja, jednak nie w postaci wyrzutów sumienia, ale raczej „Dlaczego tak robię, dlaczego jestem taki beznadziejny?”
- Smutek, przygnębienie – To, że coś jest „typowe” dla nastolatków, nie oznacza, że depresja u wszystkich z nich musi wyglądać tak samo. Objawem depresji może być zatem u ciebie nie tyle złość, co właśnie dominujący smutek. Najbardziej charakterystyczne jest tutaj poczucie, że już nic cię nie cieszy – nawet to, co do tej pory sprawiało ci wielką radość.
- Pogorszenie się wyników w nauce – Chorowanie na depresję wiąże się z pewnym obniżeniem sprawności intelektualnej, czego skutkiem jest oczywiście uzyskiwanie gorszych ocen w szkole. Powodem takiego stanu rzeczy jest nieumiejętność skupienia się na materiale do przyswojenia.
- Pojawienie się aktów autoagresji – Mówiąc inaczej, tniesz swoją skórę i znajdujesz w tym ulgę albo dopiero zacząłeś/zaczęłaś o tym myśleć.
- Myśli samobójcze – Zaczynasz myśleć o samobójstwie jako antidotum na wszelkie problemy.
- Przyjmowanie coraz większych ilości alkoholu – Najbardziej znaczące jest tutaj to, czy pijesz dużo, bo lubisz spędzać w ten sposób czas ze znajomymi (uważaj na uzależnienie!), czy pijesz, żeby „zabić smutki”. Jeśli to drugie i w dodatku pijesz samotnie, jest to bardzo niepokojący sygnał.
- Porzucenie zainteresowań – Coś, co do tej pory bardzo cię interesowało (moda, muzyka, hobby), straciło dla ciebie cały urok. To również symptom depresji, którego nie można lekceważyć.
- Problemy ze snem (bezsenność lub ciągła senność)
- Zmiany apetytu (na nadmierny lub znikomy)
- Poczucie beznadziejności – Zastanów się, czy czujesz się ostatnio gorzej… sam ze sobą. Osoby chore na depresję mają bardzo niską samoocenę i takie samo poczucie własnej wartości. Uważają, że do niczego się nie nadają, że są brzydkie, głupie i przede wszystkim – gorsze od innych.
- Dolegliwości somatyczne – Każdemu może zdarzyć się ból głowy czy brzucha. Ale jeśli dolegliwości te występują coraz częściej i w dodatku łączą się z pozostałymi symptomami – nie wolno tego lekceważyć.
Co możesz zrobić?
Jeśli podejrzewasz u siebie depresję, nie licz na to, że problem ten sam minie. Depresja jest bardzo groźną chorobą, która może doprowadzić nawet do samobójstwa. Dlatego umów się z psychologiem, a jeżeli nie wiesz, jak i gdzie to zrobić, poproś o poradę zaufaną osobę lub pedagoga szkolnego.