Psychologia
Osobowość narcystyczna – czy ją posiadasz?
Na pewno wiesz, kim jest narcyz, prawda? To oczywiście osoba, która uważa się na najlepszą, najfajniejszą, najpiękniejszą. Większość z nas zna to określenie, ale nigdy nie łączymy go ze sobą. Ty też nie pomyślałeś/-łaś, że możesz nim być, prawda? A jednak – podobno każdy z nas jest nim po części. Sprawdź, w jakich sytuacjach to właśnie ty przejawiasz cechy narcystyczne.
Jaki jest narcyz?
Omówmy cechy typowego narcyza w kilku punktach – znajdziesz w nim także typowy opis zachowania, dzięki czemu łatwo będzie sprawdzić, czy to także twoja cecha. Gotowy/-a?
Wysokie mniemanie o sobie
Narcyz myśli o sobie, że jest doskonały. Co więcej – jest o tym absolutnie przekonany! Nie grozi mu niska samoocena czy kompleksy, nie przeżywa swoich rozterek czy niewłaściwych zachowań. Za wszystko, co zrobi, oczekuje aplauzu, jeśli tak się nie dzieje, czuje się rozczarowany.
Przykład: jesteś przekonany/-a o swojej urodzie, chociaż nie przyznajesz się do tego. Gdyby jednak ktoś odmówił ci pójścia na randkę, byłabyś lub byłbyś w szoku. Szybko jednak wpadłoby ci do głowy, że przecież osoba ta będzie jeszcze żałować. Po prostu nie dostrzega twojej wspaniałości. Dupek.
Marzenie o sukcesach
Narcyz często spędza czas na wyobrażanie sobie swoich sukcesów i wielkich dokonań. Wie doskonale, że potrafiłby poradzić sobie ze sławą, że kiedyś będzie bogaty albo popularny. Nie spędza wieczorów na myśleniu o klasówce albo nieudanej miłości, tylko wyobraża sobie swoją świetlaną przyszłość.
Przykład: Wyśmiewasz się z tych, którzy pracują na kasie w markecie albo mają fizyczną, nieciekawą pracę. Wiesz, że to nie twoja bajka – nie dopuszczasz myśli, że kiedyś miałbyś/-łabyś tak pracować. Przecież twoja przyszłość będzie świetlana!
Uważanie innych za niegodnych swojej osoby
Osoba o narcystycznych zapędach bardzo często drwi z ludzi, uważa ich za gorszych od siebie. O wielu myśli, że są głupi albo nudni. Nie do toleruje to, że ktoś może nie interesować się modą albo nie mieć wielu przyjaciół. A swoje otoczenie co najwyżej toleruje.
Przykład: Często nabijasz się z osób, które są „w cieniu” klasy. Uważasz ich za dziwnych, beznadziejnych. Jednocześnie także swoich przyjaciół uważasz za gorszych od siebie, często ich obgadujesz.
Przekonanie o swoich nadzwyczajnych prawach
To, co dotyczy innych, nie obowiązuje narcyza. Jest przekonany, że ma do wszystkiego o wiele więcej praw, niż inni. Często nawet sam nie zdaje sobie sprawy ze swojego podejścia, inni jednak widzą to wyraźnie.
Przykład: Często oczekujesz od znajomych, ze pożyczą ci kasę albo wyświadczą kolejną przysługę. Gdy tak się nie dzieje, jesteś oburzony/-a albo wściekły/-a. Jednocześnie z twojej strony inni rzadko doświadczają pomocy. A nawet jeśli, to oczekujesz za to dozgonnej wdzięczności.
Wykorzystywanie innych
To norma dla narcyza. Uwielbia posługiwać się innymi dla osiągnięcia własnych celów. Nie ma żadnych wyrzutów sumienia z tym związanych, ponieważ nawet nie widzi tej wady w swoim zachowaniu.
Przykład: Nie tylko bierzesz notatki od kogoś, kogo nie lubisz, ale jeszcze śmiejesz się z tej osoby za jej plecami. Często prosisz ludzi o drobne rzeczy, mówiąc władczym tonem. W końcu to normalne, że mają robić to, co im każesz, prawda?
Brak możliwość dostrzeżenia swojej winy w konflikcie
Narcyz nie przeprasza – to jasne. Jeśli z kimś się pokłóci, to ewentualnie strzela focha albo oczekuje przeprosin (ale wybacz bardzo łaskawie, podkreślając swoją dobroć). Myśli, że ludzie odpuszczają mu, bo ma zawsze rację – nie zauważa, że niektórzy po prostu wolą mieć spokój.
Przykład: Jeśli pokłócisz się z koleżanką, to prędzej ci kaktus na dłoni wyrośnie, niż przeprosisz. A zanim ona to zrobi, obgadasz ją przed całym światem.
Zawiść
Chociaż narcyz potrafi powiedzieć: „Cieszę się twoim szczęściem”, to nie umie tego odczuć. Jest bardzo zawistny, nienawidzi, gdy komuś udaje się coś bardziej, niż jemu. Sądzi też, że wszyscy dookoła czują to samo i mu zazdroszczą. Bo jakże by inaczej!
Przykład: Nie potrafisz cieszyć się szczęściem nawet największego przyjaciela czy przyjaciółki. Co gorsza, czasem skrycie cieszysz się, że powinie się jemu lub jej noga.
Jak leczyć się z narcyzmu?
Znalazłeś/-łaś w sobie jakieś cechy narcyzmu? Nie martw się – każdy z nas coś tam ma za skórą. Najważniejsze, co możesz teraz zrobić, to spróbować pozbyć się chociaż niektórych ze swoich negatywnych cech – to naprawdę możliwe, choć trudne. Powodzenia!